[ Pobierz całość w formacie PDF ]
I nie sam pokój-słów, k t ó r y j e s t ś m i e r c i-p o k o j e m,
Lecz pokój w Słowie-słów, pokój pokojem i bojem...
158
IX
...Ach! gdy te siedem słów ciałem się stanie w Ojczyznie,
O! ileż będzie znów blizn i przy każdej klątw bliznie
O! ileż sÅ‚odkich Å‚ez?... w onej to W a l c e-w e s o Å‚ é j (./.),
Gdy już w Anioła człek, a w ludzie zlecą anioły,
Gdy z ziemi w niebo chór, a z nieba odśpiew na ziemię,
Gdy od słodyczy piór słodkim aż stanie się brzemię,
Gdy w starcu młodość aż w młodzieńcu c e l u-p o w a g a
Dziewiczy w mężu wstyd, męska w dziewicy odwaga;
B e z-g r z e s z n o ś ć w s a m e j p ł c i o s t a t n i t r y u m f s p o ł e c z n y
I samej Å›mierci zgon... (Â)
I amen a m e n p r z e d-w i e c z n yl
159
X
Ale teraz jakież? z nas poczęcie
Tych to Wielmożnych dni?
Nim przepękną pieczęcie
Teraz, bracia! Z a k o n-Å‚ e z,nie krwi,
Teraz, bracia! od stóp aż nad lica
WÅ‚osiennica...
Włosiennica kiedy mówią ci:
GÅ‚upstwo czynisz
A tyś nie chciał się chełpić, żeś n i e z r o z u m i a n y,
A ty dla prawdy twojej innych też nie winisz,
A ty wiesz, że najcichszym był Ukrzyżowany...
Włosiennica jeśli ci przedwcześnie
W oczy plunÄ…,
Bo może nie wiesz jeszcze, jak te zmienić pleśnie
W złote-runo!...
WÅ‚osiennica, kiedy ciÄ™ zapomnÄ…,
Bo znasz wagę żywota,
I kiedy cię pamięcią uzacnią ogromną,
Bo znasz, w z g l Ä™ d n Ä… j a k? cnota.
Włosiennica! gdy ci kazać będą,
Co prze-rosłeś żywotem,
I kiedy cię ominą, a z dala usiędą
I rzekną: Z a c n y jakby mówili: N i c-p o t e m .
I zamiast mówić: Ciemno-pojmujemy rzekną:
Niejasno się tłumaczy!...
I kiedy u ż y t e c z n y m zabić zechcą p i ę k n o,
Lub p i ę k n o wznieść, bo łatwiej się w z ł o przeinaczy.
Włosiennica! jeśli sam postrzeżesz,
%7Å‚e w wolnoÅ›ci duchowéj
Słabość za boleść bierzesz,
%7łe łudzisz się żeś w sobie f a r y z e u s z o w y
I stąd n i e-s w ó j... że prawisz,
Czegoś nie zrobił w sobie,
Lub, coś zrobił, nie jawisz:
%7łe w t o b i e grób, a tęskno-ć, że t y j e s t e ś w g r o b i e!
Włosiennica! jeślić będą gadać,
%7łe przez ciebie własność naruszona,
Bo ty się radzisz P o l s c e z B o g a n i e p o s i a d a ć
Nie: n i e-p o s i a d a ć się z Prudona!!
160
Włosiennica jeślić kto zarzuci,
%7łe przekręcasz wyrazy,
Bo każdy z nich powrócić winien i powróci
Do twórczości pierwszej, do b e z-z m a z y...
Bo w tym S Å‚ o w o polskie i s Å‚ o w i a Å„ s k i e
Nie-drukowane chrześcijańskie! (" :" )
Włosiennica jeślić kto ogłasza
Za bez-narodowego,
Bo nasza rzecz jest w i e c z n o ś ć w P o l s c e, a rzecz Wasza
P o l s k a w d z i e j a c h w i e c z n e g o. (r)
161
OBJAZNIENIA
(.) Wiadomo jest, o ile cała epoka u nas tak nazwana k l a s y c z n a pozbawiona była
wszelkiego życia, a tym samym ż y c i a-s t a r o ż y t n y c h. Wszystkie niepoetyczne
klasyków tłumaczenia nie stały się historią, a nie zaczęły być poezją w niczym do Greków i
Rzymian niepodobne tłumaczenia tłumaczeń c i e n i ó w c i e n i e!
(..) L a c h e s i s przeszłość; C l o t h o obecność; A t r o p o s przyszłość.
(...) Dziwna jest, że w najbogatszej prawie j a k o p o e z j a literaturze polskiej P o l k a,
krom Marii Malczewskiego, nie rozwiązanym dotąd typem; mnie się zdaje dlatego, że ten
Polek poeta przede wszystkim ani jednego od nich kwiatu na grób dotąd nie dostał, gdy pani
Sand, ba, i pan Balzac, tyle ich za życia odbierają!... T e l i m e n y za Polkę nie uważam, a Z
o s i za k o b i e t ę, a A l d o n y nawet za o s o b ę; ta ostatnia-Litwą, Romantycznością,
Ludzkością... s y m b o l e m, nie kobietą.
(....) Przy dysekcji ciała Maurycego Mochnackiego spękane serce znaleziono.
(x) W całym tym ustępie odsyłam u s i l n i e czytelnika do Salomonowego Canticum
canticorum, a mianowicie Roz. I 2, 4; II 7, 15, 17; IV 6, 10, 12, 16; V 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8...
(x1) Nie było mi nigdy tak pomyślnie, ażebym pisma moje, od lat tylu po różnych
czasopismach rozrzucone, wydał razem, czym mógłbym (jak to inni czynią) przyzwyczaić do
mowy o ciemność oskarżanej bo już dziś mi niełatwo innej mowy się uczyć. Zresztą d l a w
s z y s t k i c h niepodobna, a dla j e d n e g o pisać i drukować się nie zwykło każdy z nas
przez n i e k t ó r y c h d o w s z y s t k i c h m ó w i.
(o) Po siedmiu błogosławieństwach następują trzy ustępy formy innej, które są
przepowiedniami samej walki t y m i s i e d m i o m a h u f c a m i, sprawionymi pierwej,
rozpoczętej w tym odsyłam u s i l n i e czytelnika do Ewangelii Zwiętej.
(xx) Tamże do każdego p o j e d y ń c z o błogosławieństwa odsyłam u s i l n i e dla
zgłębienia, jak pojęte są i czyli nie tłumaczę błędnie?
(./.) O W a l c e w e s o ł e j w Psalmach Dawidowych i indziej w Piśmie Z.
(Â) Zniesienie r ó ż n i c y p Å‚ c i ostateczny dar Å‚ a s k i zmartwychwstanie wchÅ‚oniÄ™cie
tam, gdzie się ani żenić, ani rozwodzić będą, ale będą jako Aniołowie-Bozi,
(" :" ) Od czasu, jak ośmieliłem się filozoficzno-filologiczne równanie mienia i sumienia orzec,
niesłusznie i o inne przekręcania wyrazów oskarżany, chcę tu objaśnić, że stracenie
własności przez ż y c i e i przez ś m i e r ć (co tak ważną dziś kwestią) w filozofii polskiej
dobitnie się określa. I tak: zarówno n i e p o s i a d a s i ę z ż a l u, jak i n i e p o s i a d a
s i ę z r a d o ś c i konający albo przerażony zapomina o mieniu, a rozradowany w Bogu
nie posiada się zeń d l a s u m i e n i a. Jeśliby te różnice niejasnymi się zdały, to proszę
[ Pobierz całość w formacie PDF ]